„O mały włos” i „od czasu do czasu”. Zegarkowy serwis w sklepie „odCzasu doCzasu”

W naszym codziennym języku czasami posługujemy się określeniem: „o mały włos”. Wydaje się, że w potocznej mowie równie często, a może nawet częściej używamy sformułowania: „od czasu do czasu”.

Ja zapewne wszyscy czytelnicy naszego bloga wiedzą, nazwa naszego salonu wzięła się właśnie z tego drugiego określenia i w naszym zapisie jest jego indywidualną interpretacją – „odCzasu doCzasu”.
Jak wiedzą wszyscy miłośnicy zegarków, w mechanizmach mechanicznych zegarków znajduje się miniaturowa i cienka sprężyna nazywana włosową, lub popularnie „włosem”.

Czy i jak połączymy te dwa powyższe określenia, wspominając tylko o włosach z głowy, przekonacie się Państwo czytając dalszą część niniejszego opracowania?
Zachęcamy do lektury…

W naszym serwisie, obok prestiżowych, szanowanych zegarków mechanicznych, naprawiamy także zegarki elektroniczne, w tym popularne, a czasami wręcz marginalizowane zegarki elektroniczne firm modowych.
Te ostatnie z przekąsem bywają nazywane: „zegarkami majtkowymi”.

Dla obydwu tych grup zegarków, wyposażonych w kompletnie różne mechanizmy, tak jak dla wielu innych urządzeń, skuteczne wykonanie serwisu polega na: ustaleniu błędu mechanizmu, jego wyeliminowaniu i  „oporządzeniu” mechanizmu.
Dla zegarków mechanicznych, oporządzenie polega na: usunięciu starych smarów, wyczyszczeniu wszystkich elementów, ich sprawdzeniu i wraz z naoliwieniem montażu w całość.

ułożenie wskazówek zegarka
ułożenie wskazówek zegarka

Dla zegarków ze wskazaniami analogowymi realizowanymi za pomocą wskazówek, tak dla zegarków mechanicznych, jak i elektronicznych może pojawić się taki sam błąd – złe ułożenie wskazówek, które powoduje ich zahaczanie się i niepoprawne działanie zegarka.
Tu nie może być: „o mały włos”. Wskazówki muszę się mijać zawsze i na pewno.
Częstotliwość występowania takiego błędu w zegarkach elektronicznych, w szczególności w zegarkach produkowanych masowo pod szyldem którejś z marek modowych jest na tyle duża, że na ułożenie wskazówek zwracamy uwagę w pierwszej kolejności.
Dla zegarków typowo zegarkowych producentów, a szczególności dla wyrobów mechanicznych taki błąd występuje znacznie rzadziej, ale o potencjalnym jego wystąpieniu też trzeba pamiętać!

Na naszym profilu społecznościowym w tym temacie pisaliśmy kiedyś następująco:
Poprawne ustawienie wskazówek, to rzecz niezbędna dla dobrej pracy zegarka.
Przestrzeni pod szkłem jest mało, a ruch każdej ze wskazówek musi być niezakłócony przez cały czas, przez 365 dni w roku, 24 godziny na dobę,  „60 minut na godzinę” i tak dalej.

ułożenie wskazówek zegarka
ułożenie wskazówek zegarka

Na przykładowym zdjęciu najbliżej tarczy zamocowana wskazówka – godzinowa jest zbyt nisko i może dotykać powierzchni tarczy lub blokować się na jej aplikacjach.

Wracając do porównania „mechaników” i „elektroników”, trzeba zauważyć, że moment napędowy dla osi wskazówek, dla zegarków elektronicznych jest zdecydowanie mniejszy, niż dla zegarków mechanicznych, więc niebezpieczeństwo wynikające ze złego ich ułożenia  jest tam większe.

ułożenie wskazówek zegarka

Przypadek realny!
Nic dziwnego, że serwisując niepoprawnie działający – zatrzymujący się,  przedsprzedażny (jeszcze niesprzedany) zegarek elektroniczny pierwsze podejrzenie pada na wskazówki.
Tam na pewno jest błąd i to błąd krytyczny!
Patrzymy… nie ma! Wskazówki ułożone są prawidłowo.

Gdzie w takim razie szukać błędu?

Obowiązkowe ogląd całości, w tym na przeciwną niż dotąd obserwowana stronę tarczy i… jest!

ułożenie wskazówek zegarka
ułożenie wskazówek zegarka

Po tej drugiej stronie tarczy jest mały włosek – nitka, która trzyma się tarczy zaciśnięta przez jej znacznik godzinowy. Ten niby delikatny włosek jest sztywno mocowany i jest „nie do ruszenia”.

włosek na tarczy
Włosek na tarczy

To na pewno efekt braku dyscypliny przy montażu tarczy.

Zegarmistrz musi się liczyć z tym, że od czasu do czasy taki mały włos może znaleźć się w niepowołanym miejscu!

Błąd został odnaleziony i po jego usunięciu zegarek będzie działał bez przeszkód!

Na  kanwie powyższego zdarzenia i podanego tekstu należy jeszcze dodać:

1. Sformułowanie „od czasu do czasu” jest także doskonale znane z piosenki Gorana Bregovica, śpiewanej przez Kayah

2. Hasło: „Włos – sprężyna włosowa” i jego wyjaśnienie powinno zaleźć się w naszym „Wesołym słowniku zegarkowym” – postaramy się to zrobić niedługiej przyszłości

3. Przyjęcie nazwy „włos” dla sprężynki zwrotnej balansu nie wynika tylko z jej kształtu, ale przede wszystkim z tego, że szczecinę (włosy zwierząt) używano jako pierwsze elementy podatne realizujące to zadanie w zegarku.

4. Montaż wymagający przestrzegania reżimu czystości – uniknięcia zapylenia może być realizowany w taki sposób, że na hali montażowej jest ciśnienie nieznacznie wyższe niż w otoczeniu. Dzięki temu lotne zabrudzenia (pyły i włoski) z zewnątrz nie dostają się do hali montażowej.
W takich właśnie warunkach są montowane pewnie nie tylko zegarki!

Władysław Meller